Het sneeuwbaleffect van Nu Niet Zwanger
Nu Niet Zwanger (NNZ) is een laagdrempelig programma dat in alle gemeenten van Gelderland-Zuid wordt uitgevoerd. Het programma ondersteunt mensen (m/v) in kwetsbare omstandigheden om een bewuste keuze te maken over het moment van hun kinderwens, zodat zij niet onbedoeld zwanger raken. Beginnend bij een open en eerlijk gesprek over kinderwens, seksualiteit en anticonceptie.
Jackie Vulpershorst, inhoudelijk coördinator GGD: ‘We zijn heel hard bezig om in alle gemeenten professionals in het medische en sociaal domein te scholen. Uiteindelijk willen we dat iedereen in een kwetsbare situatie dit gesprek krijgt. Het groeit en groeit. Het is echt een sneeuwbaleffect.’
Aandachtfunctionarissen
Jackie: ’Wat we doen is ketenpartners benaderen en vertellen over Nu Niet Zwanger. Vervolgens kijken we of ze de doelgroep herkennen en of zij met hun cliënten deze gesprekken kunnen gaan voeren. En dan trainen we aandachtsfunctionarissen binnen zo’n organisatie. Dat zijn mensen die zorgen dat ze expert zijn op het voeren van een kinderwensgesprek en dit actief op de agenda houden bij de collega’s.’
Inmiddels zijn er al bij veel organisaties in Gelderland-Zuid aandachtsfunctionarissen Nu Niet Zwanger. Denk bijvoorbeeld aan: de verslavingszorg, wijkteams, organisaties voor mensen met een psychische kwetsbaarheid en/of verstandelijke beperking, jeugdgezondheidszorg, welzijnsorganisaties, kraamzorgorganisaties, enz. Ook wordt er samengewerkt met organisaties die anticonceptie kunnen verstrekken en plaatsen. Jackie: 'Dit jaar zetten we extra in op het aanhaken van de medische keten waaronder huisartsen, verloskundigen en de ziekenhuizen. Sinds kort kan er digitaal naar ons verwezen worden via het ‘ZorgDomein’. Als ik zie hoeveel aandachtsfunctionarissen er inmiddels zijn en hoeveel nieuwe ketenpartners er steeds weer aanhaken dan zijn we goed bezig. Het is ultieme preventie.’
Weer eigen regie
Het voorkomen van een onbedoelde zwangerschap levert veel op. Niet alleen bespaart het veel leed en kosten voor eventuele begeleiding die nodig is na de geboorte van een kind in een kwetsbare situatie. Cliënten krijgen ook meer zelfvertrouwen en durven zelf de regie te pakken over hun kinderwens en hun leven. Jackie: ‘Cliënten zijn vaak heel blij dat je het onderwerp bespreekbaar maakt. Sommige mensen zeggen: dat heeft nou nog nooit eens iemand aan mij gevraagd. Dus een cliënt heeft vooral het gevoel weer regie te hebben over dat stukje van het leven.‘
Een voorbeeld van een casus is een moeder met 3 kinderen. Ze heeft een relatie met de vader van de 3 kinderen, maar hij is niet altijd in huis. Hij komt en gaat. De kinderen zijn in zorg, omdat ze het sociaal en psychisch moeilijk hebben. Deze mevrouw heeft haar handen vol aan de opvoeding. Ze wil geen 4e kind. Ze is wel seksueel actief. Het sociaal wijkteam was al in contact met mevrouw. En daardoor de beste partij om met haar in gesprek te gaan over kinderwens en anticonceptie. Mevrouw wilde graag een spiraaltje laten plaatsen, maar ze had hier geen financiële middelen voor. Jackie: ‘Wij zorgen dan dat dit vanuit het budget van Nu Niet Zwanger vergoed wordt.’
Een ander voorbeeld van een casus die is opgepakt door het consultatiebureau met ondersteuning van de Inhoudelijk Coördinator, is de casus van een gezin met 4 kinderen. Vader en moeder hebben nadrukkelijk geen kinderwens meer. Ze hebben de intentie om condooms te gebruiken maar dit lukt niet altijd omdat de financiële middelen ontbreken. Daardoor vrijen ze soms onveilig met het risico op zwangerschap. Eigenlijk willen ze zich beiden laten steriliseren, maar ze zijn hier ook erg bang voor. Samen met deze cliënten is gezocht naar een veilig middel. Dit werd anticonceptie voor de moeder. Via een opschaling naar de GGD kreeg ze een Mirena spiraal. De huisarts plaatste de spiraal. Meneer overweegt een sterilisatie.
Jackie: ‘Dit begeleidingstraject heeft ongeveer 6 weken geduurd met herhaaldelijk gesprekken met moeder. En nu zijn er nog gesprekken met vader. Gedurende de begeleiding bied je ondersteuning op maat. Je gaat naast iemand staan om te kijken ‘wat heb jullie nodig? Wat is de context? En wat is jullie wens?’
Meer informatie of een zwangere vrouw aanmelden?
Op de website van GGD Gelderland-Zuid staat meer informatie over Nu Niet Zwanger in de regio.
Voor het aanmelden van een cliënt(e) of als je vragen hebt over wat de aanpak Nu Niet Zwanger voor jouw organisatie kan betekenen, kun je contact opnemen met de inhoudelijk coördinatoren Nu Niet Zwanger Jackie Vulperhorst of Lisette van der Horst.
